19 lutego 1945 roku Armia Czerwona zajęła Nowe

Dodano: 19 lutego 2016

19 lutego 1945 roku Armia Czerwona wkroczyła do Nowego kończąc niemiecką okupację. W walkach o ziemie nowskie zginęło oraz zmarło z ran kilkuset  żołnierzy, których chowano na polowych cmentarzach .  W ciągu kilku lat polowe cmentarze zlikwidowano i utworzono cmentarz w Nowem przy ul. Kolejowej. Publikujemy tłumaczenie jednego z radzieckich raportów, plany cmentarza polowego oraz fragment radzieckiej książki pochówków z wpisami poległych w okolicach Nowego.  Oryginały dokumentów  znajdują się w archiwach rosyjskich.

2 Front Białoruski,  2  Armia Uderzeniowa, 116 Korpus  Strzelecki, 326 Dywizja Strzelecka, 1097 Pułk Strzelecki,  Semjon Dymitriewicz Pianych major, dowódca batalionu.

Chirurgiczny , ruchomy szpital polowy Nr 332

Neuenburg/Nowe ,Wschodnie Prusy.

19 lutego 1945 r.

Od rosyjskiego biura informacji:

Na północ i północny-zachód miasta Grudziądz, nasze wojska nacierając  wzdłuż zachodniego brzegu Wisły, opanowały miasto Nowe i zajęły miejscowości  Wielki Komorsk, Morgi , Gajewo – Zabudowania . W tej okolicy toczyły się walki w celu zniszczenia garnizonu przeciwnika, otoczonego w mieście Grudziądz. Bardziej na północ i północny- zachód  miasta Grudziądz nasze wojska  kontynuowały natarcie. Łamiąc  opór  przeciwnika, rosyjskie  oddziały posunęły się naprzód o 10 kilometrów.

Szturmem zajęto Nowe- węzeł komunikacyjny i silny punkt oporu przeciw Niemcom na zachodnim brzegu Wisły. Jednocześnie nasze wojska kontynuowały walki w celu likwidacji garnizonu przeciwnika, otoczonego w mieście Grudziądz. Dzisiaj o świcie dwa bataliony hitlerowców przeprawiły się na zachodni brzeg Wisły i próbowały wydostać się z okrążenia. Grupa wroga była przywitana wybuchami min i ogniem kul  i w większej części  zniszczona. Niemcy  wsparci otaczającymi Grudziądz umocnieniami ,wspierając się na umocnienia,  stawiają zawzięty opór. Radzieckie oddziały, kontynuując zaciskanie pierścienia okrążenia wdarły się na obrzeża  miasta. W ciągu jednego dnia walk pokonano 1500 żołnierzy i oficerów przeciwnika. Przechwycono od Niemców 8 transporterów  pancernych , 34 działa i inne  zdobycze.

19 lutego-1097 pułk strzelecki  rozpoczął natarcie od Nowego w kierunku północnym i kontynuując natarcie, wyszedł na zachodni skraj miasta Gniew i zawładnął lasem , bardziej na zachód od Gniewa. Podjęte przez przeciwnika kontrataki zostały odbite. Przeszedłszy na drugi odcinek frontu 1097 pułk opanował Skórcz i w pościgu za przeciwnikiem w kierunku północnym opanował Starogard.